AI wijst mensen weg op de arbeidsmarkt

Vlaams minister van Werk: “Voor mij is AI een combinatie van drie dingen: het technische aspect, het ethische aspect en het menselijke. Het instrument moet technisch op punt staan, mag niet blind zijn voor ongewenste situaties en moet tenslotte vooral een hulpmiddel zijn voor zowel de bemiddelaar, de werkzoekende als de werkende. VDAB is een voorbeeld op vlak van de inzet van AI en daar mogen we trots op zijn.”

VDAB heeft al enkele jaren een innovatief team dat zich toelegt op de ontwikkeling van AI-toepassingen. Het agentschap wil de mogelijkheden van data en artificiële intelligentie ten volle benutten om werk zoeken zo gemakkelijk mogelijk te maken. Sinds 2018 lanceerde VDAB een twintigtal toepassingen die op de één of andere manier gebruik maken van artificiële intelligentie.

Met deze vier AI-toepassingen kunnen mensen zelf aan de slag: 

• Vacaturesuggesties matchen werkzoekenden met jobs obv. profielen die lijken op jouw profiel.
• Oriënt (orientatie.vdab.be) toont welke beroepen interessant zijn obv. iemand zijn interesses. 
• Jobbereik (jobbereik.vdab.be) toont welke jobs binnen bereik liggen obv. iemand zijn  competenties.
• Competentiecheck (vdab.be/competentiecheck) is de nieuwste aanwinst en staat sinds vorige week op de site. Deze toepassing helpt je om na te gaan of je vaardigheden up-to-date zijn. Op het einde krijg je suggesties voor passende opleidingen.

De meest populaire AI-toepassingen zijn Jobbereik en Oriënt. In de afgelopen 4 jaar hadden deze toepassingen een bereik van meer dan 1 miljoen gebruikers. Bij Jobbereik gaat zo’n 60% van de gebruikers die op de resultatenpagina komen in op het resultaat. Dat wil zeggen dat ze vacatures, opleidingen of informatie over een beroep bekijken of resultaten mailen of downloaden.

Karolien Scheerlinck, teamleider AI-team VDAB: “Met onze AI-toepassingen willen we mensen helpen om richting te geven aan hun loopbaan. Jobbereik helpt bijvoorbeeld om de blik van mensen open te trekken, zodat ze ook kijken naar beroepen waar ze misschien zelf niet aan zouden denken, maar waarvoor ze wel al competenties hebben. Dan is het onze taak als VDAB om hen die mogelijkheden te tonen, en om vervolgens hen toe te leiden naar opleidingen die hen kunnen helpen om andere, nog ontbrekende competenties, aan te leren.”

AI helpt VDAB om efficiënt te werken

Daarnaast heeft VDAB ook andere AI-toepassingen. Eén van de eerste toepassingen die VDAB lanceerde, helpt het agentschap om efficiënter te werken. De toepassing ‘Kans op werk’ bepaalt wat de kans is dat iemand werk vindt binnen 6 maanden. De servicelijn van VDAB gebruikt deze toepassing om te bepalen wie ze als eerste opbellen. VDAB wil hen zo snel mogelijk bereiken, om te voorkomen dat ze lang werkzoekend blijven. Daardoor kan VDAB zijn capaciteit focussen op een doelgroep die het meest nood heeft aan ondersteuning.

Karolien Scheerlinck: “AI biedt ons enorm veel mogelijkheden, maar zal nooit de rol van een bemiddelaar kunnen overnemen. AI helpt ons wel om efficiënter te werken én kan de bemiddelaar wel helpen om betere beslissingen te nemen. De toepassing ‘kans op werk’ helpt ons om sneller contact op te nemen met de mensen die onze hulp het meest kunnen gebruiken. Het is de bemiddelaar die tijdens dat eerste contact nagaat of de AI-inschatting klopt en die samen met de werkzoekende bepaalt wat de volgende stappen zijn.”

VDAB voorloper in ethisch gebruik AI

Het gebruik van data en AI is niet zonder risico. VDAB neemt dan ook heel wat maatregelen om die risico’s te beperken. Het agentschap toetst al zijn toepassingen af aan een ethische check. Enkel als ze die toets doorstaan, neemt VDAB de toepassingen in gebruik.

Daarnaast heeft VDAB sinds een jaar een Ethische Raad die toeziet op een correct en verantwoord gebruik van AI. Deze raad voorziet onafhankelijk advies over ethische vraagstukken rond AI en houdt de focus op dit onderwerp scherp.

Recent kwam een Japanse delegatie op bezoek bij VDAB. Ze wilden meer weten over de AI-aanpak van VDAB. Tanaka Seiji, vice-minister voor beleidscoördinatie bij het Japanse ministerie van gezondheid, werk en welvaart: “Het is opvallend dat een overheidsorganisatie zo’n voorloper is op vlak van AI. Wat ons het meest opvalt is de Ethische Raad. In Japan denken we na over ethiek, maar we zijn ons te weinig bewust van de uitdagingen die dit met zich meebrengt. Jullie zijn al veel verder. Jullie zijn je bewust van de risico’s en houden er rekening mee. VDAB is hier vandaag al volop mee bezig.”