Nooit eerder waren zo weinig schoolverlaters werkzoekend

Binnenkort kiezen heel wat jongeren de studierichting die ze volgend schooljaar willen volgen. Weten welke studierichtingen goed scoren op de arbeidsmarkt kan helpen om die keuze te maken. Volgens het schoolverlatersrapport dat VDAB vandaag publiceert, vinden jongeren meer dan ooit hun weg naar de arbeidsmarkt. Na een jaar is slechts 5,5% van hen werkzoekend. Dat is het laagste percentage ooit. 

Vlaams minister van Werk Jo Brouns: "Eén jaar na het verlaten van de schoolbanken blijft slechts 5% van de jongeren werkzoekend. Onze jongeren hebben het nog nooit zo goed op de arbeidsmarkt gedaan. De krapte op de arbeidsmarkt biedt kansen voor elk talent en onze jongeren bewijzen dat ze deze met twee handen grijpen. Het duaal leren bewijst daarenboven een nog groter succes te zijn. Wie een opleiding duaal leren afrondt, doet het nog beter op de arbeidsmarkt. Eén van de grote opleidingen binnen het duaal leren, de opleiding van chemische procestechnieker, kent na één jaar zelfs geen enkele werkzoekende schoolverlater. Het bewijs dat duaal leren een belangrijk alternatief vormt voor leren op de schoolbanken en een absolute win-win voor zowel de leerling, als de ondernemer die er op inzet."

In het rapport onderzoekt VDAB 70.195 jongeren die in 2021 de school verlieten. Een jaar later was 5,5% van hen werkzoekend. Dat is het laagste percentage in de afgelopen 11 jaar. De onderzochte jongeren verlieten de school op een moment dat de economie zich stevig herpakte in het spoor van de coronacrisis. Van maart 2021 tot juni 2022 steeg het aantal vacatures maand na maand tot een historisch hoog cijfer. 

De economische groei was zo sterk dat zelfs de energiecrisis en de hoge inflatie in de loop van 2022 de jobcreatie niet konden stuiten. Tegelijk met de hoogconjunctuur op de vacaturemarkt bleef het aantal werkzoekenden afnemen. Op het meetmoment van 30 juni 2022 lag dit aantal op een recordlaagte. Dit zorgde voor een zeer krappe arbeidsmarkt die werkgevers voor uitdagingen stelde, maar die heel wat kansen creëerde voor jonge schoolverlaters op zoek naar werk.

Een diploma werkt
In tijden van hoogconjunctuur krijgen meer schoolverlaters meer kansen op de arbeidsmarkt. Maar deze kansen zijn en blijven sterk afhankelijk van de scholingsgraad van de schoolverlater. Hoe hoger geschoold, hoe hoger en beter de jobkansen en hoe kleiner de kans om een jaar na schoolverlaten werkzoekend te zijn. Van de schoolverlaters met een getuigschrift of diploma secundair onderwijs is 6,3% na een jaar werkzoekend. Bij schoolverlaters met een hoger diploma is dat slechts 2,1%.

Schoolverlaters uit duaal leren doen het goed
Zowel schoolverlaters uit een duale opleiding als uit een graduaatsopleiding (hoger beroepsonderwijs - HBO5) doen het goed. Beide opleidingsvormen zijn sterk gericht op werkplekleren. Ze beantwoorden daardoor zeer goed aan de vraag van de arbeidsmarkt. Dit jaar bevat het rapport voor het eerst voldoende cijfers over duaal leren voor een eerste globaal beeld. Slechts 4,2% van de schoolverlaters uit duaal leren zijn na een jaar nog werkzoekend. Daarmee heeft deze groep 1,3% minder werkzoekenden dan het Vlaamse gemiddelde. Bij de studenten uit een graduaatsopleiding is maar 3% na een jaar werkzoekend.

Duaal leren is sinds schooljaar 2019-2020 een volwaardig traject in het secundair onderwijs. In dat systeem kunnen jongeren vanaf 15 jaar leren in de klas combineren met leren op de werkvloer. Bij duaal leren ligt de focus grotendeels op werkplekleren en een beroepsgerichte vorming die is gebaseerd op één of meerdere beroepskwalificaties. Deze kwalificaties bepalen welke kennis en competenties iemand moet bezitten om een bepaald beroep te kunnen uitoefenen en vormen het uitgangspunt van elk duaal traject. Op die manier is elke duale opleiding optimaal afgestemd op de vraag en noden van de arbeidsmarkt. 

Om studenten duaal leren hun opleiding te kunnen laten volgen, zijn werkgevers nodig die hen op hun werkplek laten leren. Bij FrieslandCampina in Lummen hebben dit schooljaar 4 studenten elektromechanische technieken hun duale opleiding afgewerkt.

Stéphane De Schryver, HR directeur FrieslandCampina: “Als coöperatie richten we onze blik op de toekomst. Samenwerken zit in ons DNA. Duaal leren zien we als een echte win-win: het biedt jongeren de kans om kennis te maken met de praktijk in een dynamische, hoogtechnologische en internationale werkomgeving met verdere ontwikkelings- en doorgroeimogelijkheden én het zorgt voor de nodige instroom van nieuwe talenten.”

Wim Adriaens, gedelegeerd bestuurder VDAB: “Een bewuste studiekeuze is superbelangrijk voor een mooie en leuke loopbaan. Ik raad daarom alle jongeren die een studiekeuze moeten maken aan om zich goed te informeren. Neem een kijkje in onze cijfers, leg dat naast wat je interesseert en energie geeft, zoek naar waar die 2 samenvallen, en ga ervoor! Dat is de boodschap die ik aan elke jongere die vandaag voor een studiekeuze staat kan geven. En na hun studie helpt VDAB hen verder op weg. Zo lanceren we deze maand een nieuwe jongerencampagne die jongeren helpt om hun draai te vinden op de arbeidsmarkt.”

Schoolverlaters 2023

Meer informatie
Het rapport kan je hier raadplegen: vdab.be/trends/schoolverlatersrapport

Een vraag?

Woordvoerder Lies a.i.

Vragen als journalist

Lies Reynaert - woordvoerder a.i.

Persattaché minister Brouns

Dennis Rombauts