Structurele krapte blijft: 251 beroepen op nieuwe knelpuntberoepenlijst van VDAB
De arbeidsmarkt is nog steeds krap, ondanks de problemen waarmee de Belgische economie te kampen heeft. Hoewel het aantal werkzoekenden het voorbije jaar lichtjes toegenomen is, heeft meer dan de helft van de werkzoekenden een lange afstand tot de arbeidsmarkt. Uit het jaarlijks onderzoek van VDAB naar de knelpuntberoepen blijkt dat de zoektocht naar bepaalde profielen uiterst moeilijk blijft. De vergrijzing, de mismatch tussen de beschikbare kandidaten en de profielen die gezocht worden en specifieke arbeidsomstandigheden spelen hierbij een rol.
Vandaag publiceert VDAB zijn jaarlijkse knelpuntberoepenlijst. Deze lijst is een prioriteitenlijst van beroepen waarvoor de invulling van vacatures moeilijker verloopt dan voor de andere beroepen.
Dit wil echter niet zeggen dat alle vacatures voor niet-knelpuntberoepen zonder problemen in te vullen zijn, zeker niet in een krappe arbeidsmarkt.
Het onderzoek naar de knelpuntberoepen is steeds gebaseerd op twee pijlers: een kwantitatieve analyse van VDAB-gegevens van vacatures en werkzoekenden en een kwalitatieve bevraging van VDAB-experten en sectororganisaties. Dit jaar zijn er enkele wijzigingen doorgevoerd in de kwantitatieve analyse. De belangrijkste hierbij is dat deze analyse nu toegepast wordt op drie grote ‘groepen’ vacatures (rechtstreeks aan VDAB gemeld, via wervings- en selectiekantoren en uitzendvacatures). Zo kunnen meer beroepen waarbij werkgevers hoofdzakelijk kandidaten zoeken via uitzendopdrachten ook in aanmerking komen als knelpuntberoep.
Toenemend aantal knelpuntberoepen
Ondanks de economische onzekerheid en voorzichtigheid bij werkgevers blijft de arbeidsmarkt voor een aantal profielen krap. In 2025 neemt het aantal knelpuntberoepen toe, zij het beperkt. Op de VDAB knelpuntberoepenlijst voor 2025 staan 251 beroepen, dat zijn er tien meer dan vorig jaar.
Verpleegkundige blijft één van de grootste knelpuntberoepen net zoals boekhouder (accountant). Hoewel vele industriële sectoren met herstructureringen en faillissementen kampen, is het tekort aan technische profielen nog steeds groot en blijft de zoektocht naar technisch personeel voor vele werkgevers moeilijk. Zo is bijna de helft van de tien grootste knelpuntberoepen een technische functie. Het gaat hierbij om technicus industriële installaties, onderhoudsmecanicien, machinebouwer en technieker werf-, landbouw- en hefmachines. Ook twee bouwberoepen, werfleider en calculator bouw, vinden we terug bij de grootste knelpuntberoepen. Tenslotte behoren schoonmaker bij mensen thuis en medewerker in de fruitteelt eveneens tot de tien grootste knelpuntberoepen.
Andere ‘vaste waarden’ - zoals horecapersoneel, begeleiders kinderopvang en logistieke profielen - blijven op de knelpuntberoepenlijst staan. De lijst van 2025 bevat ook een aantal nieuwkomers, zoals onder andere audioloog-audicien, veiligheidscoördinator en kamerjongen-kamermeisje.
Mismatch
De oorzaak van het knelpunt ligt niet altijd bij een tekort aan kandidaten. De vraag naar specifieke competenties zoals communicatieve vaardigheden, klantvriendelijkheid, commercieel-technische kennis en talenkennis maakt het soms moeilijk om geschikte werknemers te vinden. Gebrek aan ervaring, de juiste attitude voor de job of mobiliteitsproblemen vormen dikwijls bijkomende hinderpalen. Daarnaast bemoeilijken ook specifieke arbeidsomstandigheden zoals zwaar fysiek werk, weekend- en avondwerk, deeltijdse en tijdelijke contracten, het vinden van kandidaten. De kloof tussen de verwachtingen van kandidaten en werkgevers is soms groot en bemoeilijkt een vlotte invulling van vacatures.
Vergrijzing
Het uittreden van grote groepen ervaren werkkrachten zal de krapte en spanning op de Vlaamse arbeidsmarkt nog een hele tijd structureel beïnvloeden. Het geeft in alle sectoren aanleiding tot een grote vervangingsvraag, naast een eventuele uitbreidingsvraag. Zeker de gezondheids- en welzijnszorg wordt sterk met de vergrijzing geconfronteerd, zowel bij zorgverleners als bij zorgvragers.
De arbeidsmarkt in België blijft krap, ondanks de grote economische uitdagingen. De combinatie van de vergrijzing en de mismatch tussen vraag en aanbod door het gebrek aan juiste competenties en/of specifieke arbeidsomstandigheden zorgt ervoor dat het aantal knelpuntberoepen ook dit jaar toegenomen is.
Meer informatie:
De volledige lijst van knelpuntberoepen 2025 vind je hier.
