VDAB lanceert actieplan voor een beter uitbestedingsbeleid

In maart vorig jaar vroeg het Vlaams Parlement het Rekenhof om de effectiviteit van de uitgaven in het kader van het tenderbeleid van VDAB te onderzoeken. Dat heeft geleid tot een uitvoerig rapport dat vandaag werd gepubliceerd.

VDAB heeft met veel interesse kennis genomen van het rapport. Het Rekenhof haalt verschillende terechte werkpunten aan. Zo vraagt het Rekenhof aandacht voor een beter informatiebeheer. Een ander punt is het gebrek aan een helder beslissingskader waarmee kan worden gekozen om dienstverlening zelf uit te voeren, of uit te besteden aan partners. Andere vaststellingen gaan over de performantie van de dienstverlening en de kwaliteitsopvolging. We nemen deze vaststellingen ernstig en hebben ze binnen het Directiecomité en de Raad van Bestuur grondig besproken. VDAB engageert zich om deze punten resoluut op te nemen in zijn werking. Vlaanderen verdient immers een performante VDAB.

Het onderzoek van het Rekenhof heeft betrekking op een lange periode uit het verleden, eindigend in 2019. VDAB is zich bewust van de uitdagingen en aandachtspunten die uit het verslag van het Rekenhof naar voren komen, en heeft sinds 2019 reeds een aantal acties ondernomen. Zo werd onder meer op basis van een grootschalige enquête bij partners in het voorjaar van 2019 een set van basisprincipes voor de samenwerking bepaald. Daarnaast werden een aantal nieuwe projecten opgezet op het vlak van informatiebeheer, risico- en kwaliteitsbeheer, en werd een financiële beheerscontrole uitgerold. Daarmee werd ook reeds ingegaan op aanbevelingen van de interne audit. Stuk voor stuk gaat het om stappen die VDAB zullen toelaten om zijn regievoering naar een hoger niveau te tillen. 

VDAB is op ondernemende wijze ingegaan op de vele wijzigingen van de arbeidsmarkt en de nieuwe opdrachten die haar werden toevertrouwd, onder meer na de zesde staatshervorming. De aandacht voor de operationele en wendbare werking ging wat ten koste aan de verdere onderbouw van het informatiebeheer. Alhoewel stappen werden gezet, werden die uitdagingen onvoldoende aangepakt en is er nog veel werk voor de boeg. VDAB beschouwt het auditrapport als een sterke aansporing om met een extra elan de reeds ingeslagen weg versneld verder te zetten en de uitdagingen onverwijld aan te pakken. VDAB wil de inspanningen opdrijven met een helder actieplan en een transparante timing.

Actieplan voor een beter uitbestedingsbeleid

Voortbouwend op de conclusies en aanbevelingen uit dit rapport wil VDAB met een slagkrachtig en resultaatgericht actieplan aantoonbare vooruitgang boeken op de terreinen die het Rekenhof aanhaalt. U vindt dit actieplan, dat werd goedgekeurd door de Raad van Bestuur, toegevoegd onderaan deze tekst. 

Het geheel aan acties steunt op vijf bouwstenen en wordt begeleid door een externe adviespartner die de directie van VDAB ondersteunt bij de uitrol van dit actieplan: 

1. Een eerste stap is een scherper kader om beter te kunnen beslissen wat VDAB zelf doet en wat we aan partners vragen om te doen. Zo kunnen we heldere en transparante keuzes maken. Daar werken we momenteel aan. Die oefening ronden we eind dit jaar af
2. We willen beter kunnen plannen welke dienstverlening nodig is op de arbeidsmarkt. Op basis van cijfers en trends proberen we te voorspellen wat de verwachtingen zijn. Zo verwachten we in het najaar bijvoorbeeld zo'n 50.000 extra werkzoekenden. Daarom hebben we dit voorjaar al een extra uitbesteding in de markt gezet voor de bemiddeling van werkzoekenden met recente werkervaring. 
3. De kwaliteit van de dienstverlening is uitermate belangrijk. De opvolging van partners is niet beperkt tot controle, maar laat VDAB toe om partners te coachen zodat ze hun werking eventueel kunnen aanpassen of verfijnen om resultaten te boeken. Met meer onafhankelijk onderzoek willen we beter weten wat het effect is van de dienstverlening van partners én van VDAB. 
4. Om er zeker van te zijn dat met dit actieplan effectief stappen vooruit worden gezet, is een strakke opvolging en evaluatie nodig. Waar nodig moet tijdig bijgestuurd kunnen worden. Het hele proces wordt inhoudelijk en wat betreft timing opgevolgd door de Interne Auditdienst en het Auditcomité.
5. Tot slot is een stevig uitgebouwd data- en informatiebeheer nodig waarmee we het uitbestedingsbeleid gemakkelijk kunnen opvolgen. We investeren €4 miljoen in een volledig nieuw online partnerplatform waarin de data en informatie van alle partners op één plek verzameld en beheerd kan worden.

Samengevat, we gaan beter plannen, evalueren en digitaliseren. 

VDAB en 380 partners bereiken samen meer dan 500.000 burgers

Het uitbestedingsbeleid van VDAB is geen statisch gegeven, maar een opdracht die het voorbije decennium is geëvolueerd. Omwille van de snelheid waaraan VDAB zich dient aan te passen, en de toenemende omvang van het partnerlandschap, gaat dat gepaard met de nodige organisatorische en beheersmatige uitdagingen. Daar zijn we ons van bewust. Maar dat hoeft geen belemmering te zijn om resultaten te boeken, en impact te maken op de arbeidsmarkt. 

In 2020 bereikte VDAB 511.440 werkzoekenden, waarvan 186.267 werknemers, en dat in samenwerking met 380 partners. Die partners voeren zo'n 1.600 projecten uit, gaande van competentieversterking tot gespecialiseerde begeleiding op kantelmomenten in de loopbaan. 

• Meer dan 260.000 burgers werden via persoonlijke dienstverlening begeleid in hun zoektocht naar werk door VDAB of een partner. 
• Meer dan 50.000 werkzoekenden maakten gebruik van competentieversterking via VDAB of een partner. 
• Meer dan 17.000 werknemers maakten via VDAB gebruik van loopbaanbegeleiding.

Dat alles met goede resultaten. In 2020 gaf 82% van de werkgevers aan tevreden te zijn over de vacatures die VDAB behandelt. Van de werkzoekenden is 86% tevreden over de persoonlijke dienstverlening van VDAB. Al die acties zijn erop gericht om mensen kansen te geven op de arbeidsmarkt, en om vacatures ingevuld te krijgen. 

In 2020 geraakte 67,5% van de vacatures waarvoor werkgevers de hulp van VDAB inschakelden ingevuld, goed voor zo'n 58.800 vacatures. Dat zijn resultaten die ons vertrouwen geven in de werking van VDAB.

VDAB kreeg recent het kwaliteitslabel K2A. Dat toont aan dat de verbeteringen die VDAB de laatste jaren deed om zijn werking te verbeteren, resultaat opleveren. De assessor van het K2a-label beschreef VDAB de woorden "Een organisatie met een voortdurende professionalisering, sterk innovatief, en in een zeer belangrijke transitie die verder wordt uitgerold, aangepast en versterkt." Ook dat versterkt ons vertrouwen.

VDAB pleit voor een regievoering die soepel kan inspelen op mogelijkheden van de dienstverleners, die oog heeft voor de evolutie op de arbeidsmarkt en die steeds de uiteenlopende behoeften van burgers en ondernemingen voor ogen blijft houden. We zijn ervan overtuigd dat dit mogelijk is. 

We danken het Rekenhof voor het uitvoerige rapport en nemen de aanbevelingen ter harte. We zijn ons bewust van het belang van dit onderwerp en zullen dit als Raad van Bestuur en directie, in samenwerking met de minister van Werk, prioritair opvolgen.

Raad van Bestuur VDAB

Directiecomité VDAB