VDAB, vertrouwde gids op de arbeidsmarkt van de toekomst
Een jaar geleden stelde minister Brouns dat ‘we met open vizier moeten durven kijken naar de toekomst van VDAB.’ Daarom vroeg de minister aan VDAB om een onderzoek op te starten. De resultaten van dat onderzoek werden vandaag toegelicht aan de Raad van Bestuur van VDAB. Minister van Werk, Jo Brouns: “De werkzaamheidsgraad is de afgelopen jaren gestegen naar 77%. VDAB heeft daar een belangrijke rol in gespeeld. Om nog meer mensen aan de slag te krijgen, moeten we kijken naar mensen die vandaag niet beroepsactief zijn. Om hen aan de slag te krijgen, moet VDAB zich focussen op haar kerntaken: bemiddelen en opleiden. Dat moet VDAB doen samen met lokale partners.”
VDAB kreeg deze legislatuur de opdracht om meer mensen te bereiken en te begeleiden naar werk. Sinds 2019 schreven meer dan 400.000 mensen die voorheen niet actief waren op de arbeidsmarkt, zich in bij VDAB. Het gaat om mensen met een leefloon, ziekte-uitkering of zonder uitkering, die niet aan het werk waren en ook niet op zoek waren naar een job. Intussen gingen meer dan 230.000 niet-beroepsactieven aan de slag met de hulp van VDAB en partners. In totaal gingen sinds 2019 meer dan 630.000 mensen via VDAB aan de slag.
Uit het onderzoek komt de activering van niet-beroepsactieven als één van de voornaamste uitdagingen naar voor. Het onderzoek vertrekt van een analyse van de toekomst van de arbeidsmarkt. Daaruit blijkt dat de huidige uitdagingen tegen 2030 nog scherper zullen zijn. Zo zal de nood aan nieuwe arbeidskrachten blijven toenemen, net als de behoefte aan nieuwe vaardigheden. Tegelijkertijd zal het aantal arbeidskrachten door de vergrijzing en uitval blijven dalen. Een uitgebreid rapport formuleert aanbevelingen voor VDAB en voorwaarden voor succes.
Het management van VDAB geeft een eerste reactie. In de komende maanden zal dit uitgebreid met de Raad van Bestuur worden besproken en vorm krijgen.
VDAB als vertrouwde gids
Wim Adriaens, CEO van VDAB: “De nieuwe werkzoekenden, mensen die voorheen niet-beroepsactief waren, zorgen voor nieuwe uitdagingen. Want dit zijn mensen die vaak al enige tijd niet meer gewerkt hebben, en die ook heel wat drempels tegenkomen, bijvoorbeeld op vlak van mobiliteit en kinderopvang. Voor hen zijn opleidingen en de juiste ondersteuning cruciaal. We zullen bekijken hoe we de rol van bemiddelaars kunnen versterken. Zij kunnen voor een werkzoekende de vertrouwde gids zijn die hen stap voor stap begeleidt in de zoektocht naar werk.”
Het management van VDAB wil voor mensen die de stap willen zetten naar werk, de rol opnemen van een vertrouwde gids. VDAB is de gids die heel het landschap kent, weet waar de valkuilen zijn, maar ook de mogelijkheden om een (loopbaan)pad te bewandelen. Om niet-beroepsactieven te bereiken en om de drempels te kunnen aanpakken waar ze op botsen, zullen bemiddelaars nauwer samenwerken met partners, zoals lokale besturen. Zo worden bemiddelaars gidsen die de actieve regie op het terrein opnemen. Om de match te maken met de vacatures, zal VDAB extra inspanningen doen voor werkgevers met vacatures voor deze mensen.
VDAB als lerende organisatie: proeftuinen
Wim Adriaens, CEO van VDAB: “Deze legislatuur bereikten we meer dan 400.000 niet-beroepsactieven door samen te werken met partners. Het onderzoek bevestigt dat VDAB daarmee de juiste richting is ingeslagen, maar maakt ook duidelijk dat er meer focus nodig is, eerst op de ene groep, dan op de andere groep. Zo gaan we met proeftuinen onze aanpak en samenwerking met de betrokken partners op punt stellen.”
VDAB start dit jaar met een proeftuin voor mensen met een multiproblematiek. Dat gaat over mensen met een combinatie van problemen, bijvoorbeeld rond armoede, welzijn en huisvesting. Samen met partners zal VDAB concrete doelen afspreken die richting zullen geven aan de samenwerking.
Gedeelde doelen en data
Het onderzoek somt voorwaarden op die essentieel zijn om succes te boeken. Het afspreken van heldere rollen en verantwoordelijkheden met andere overheden is daar één van. Dat moet resulteren in gedeelde doelstellingen zodat er een focus is om gemeenschappelijk te begeleiden burgers aan een job te helpen. Een andere belangrijke voorwaarde is data-deling. VDAB zou meer mogelijkheden moeten hebben om data te delen met verschillende overheden en partners.
Wim Adriaens, CEO van VDAB: “VDAB zit niet aan alle knoppen van de arbeidsmarkt en is niet als enige speler verantwoordelijk voor het realiseren van een werkzaamheidsgraad van 80%. Maar VDAB zit wel achter het dashboard van de arbeidsmarkt en heeft een overzicht waardoor we weten wat er nodig is. Als men van ons verwacht dat we meer mensen begeleiden naar werk, dan hebben we meer data nodig. Gedeelde doelstellingen met onze partners zal helpen om resultaten te boeken.”
Een beheersovereenkomst
Een beheersovereenkomst moet zorgen voor stabiliteit, waardoor VDAB meer resultaatgericht kan werken. Aan het begin van een legislatuur zal de Vlaamse Regering een beheersovereenkomst sluiten met daarin duidelijke doelstellingen. Dat geeft VDAB duidelijkheid en de nodige focus.
