Bij pair programming mag je samenwerken letterlijk nemen: twee programmeurs schrijven samen een stuk van een computerprogramma. Ze doen dat aan dezelfde pc en kijken naar hetzelfde scherm. “Het principe bestaat al zo’n twintig jaar” vertelt projectmanager Darek. “In ons team van 6 programmeurs passen we het elke dag toe. We zijn grote fan van werken per twee!” <lacht>
Programmeur Steven vervolgt: “Elke ochtend komen we kort samen met het team. We kijken of we nog op schema zitten en beslissen wie met wie samenwerkt die dag, en aan welk project of taak. We letten erop dat iedereen met iedereen samenwerkt, en dat iedereen aan alle projecten meewerkt. Zo vermijden we dat telkens dezelfde collega’s samenwerken aan dezelfde projecten of dat moeilijke taken blijven liggen. Bovendien is iedereen op die manier op de hoogte van alles. Dat is handig als er iemand wegvalt door ziekte of vakantie.”
Twee rollen
Bij het werken per twee houdt ieder zich aan een rol: die van programmeur en observator. Na 30 minuten worden de rollen omgewisseld. Steven: “Vandaag werk ik samen met collega Matti. Op dit moment tik ik code in voor een nieuwe toepassing op de VDAB-site. Matti heeft de rol van observator: terwijl ik code ingeef, kijkt hij na of er geen fouten in de code sluipen. Bovendien houdt hij het totaalplaatje in het oog. Zo waarschuwt hij me wanneer nieuwe code in conflict komt met bestaande software. Je kan het vergelijken met een rallypiloot die de wagen bestuurt, en de navigator die naast hem zit. Die navigator heeft een overzicht van het parcours en geeft extra instructies om de wagen op de baan te houden.”
Matti: “Per twee werken is heel intensief, vooral als je in de observerende rol zit. Je moet soms echt goed opletten om je ‘piloot’ te volgen, zeker als het iemand is die snel typt. Indommelen of wegdromen is bij pair programming niet aan de orde.”
Vier ogen
Wat zijn de voordelen van pair programming? Darek: “Om te beginnen zien twee paar ogen meer dan een paar. De kans dat er een fout in de code glipt is veel kleiner dan wanneer je er alleen voor staat. Pair programming is bovendien een perfecte manier om nieuwe teamleden op te leiden: door ze samen te laten werken met een ervaren collega leren ze snel bij. En, last but not least, werken per twee bevordert de teamgeest.”
Matti knikt: “We mogen dan wel techneuten zijn, dat betekent nog niet dat we het de hele tijd alleen maar over code hebben. Soms moeten we even wachten op een bepaald proces. Ook al duurt dat maar enkele minuten, je begint automatisch met je collega te praten over het voorbije weekend of over elkaars hobby’s. Zo leer je elkaar beter kennen. Als je nieuw bent, wordt je ook sneller opgenomen in de groep. Dat is toch anders wanneer iedereen alleen achter zijn pc zit.”
Vingers
Is iedereen even enthousiast over pair programming? Darek: “Er wordt wel eens gezegd dat werken per twee niet efficiënt zou zijn, omdat je twee werkkrachten inzet op dezelfde taak. Onderzoek heeft nochtans uitgewezen dat er een efficiëntiewinst is van 30% bij pair programming! Door samen te programmeren is de software van een hogere kwaliteit en moeten er dus minder fouten rechtgetrokken worden.
Programmeurs zelf zijn ook niet altijd te vinden voor het werken per twee. Steven: “In het begin is heteven aanpassen om iemand naast je te hebben die voortdurend op je vingers kijkt. Ik heb collega’s gekend die daar echt niet aan konden wennen en intussen elders werken. Ikzelf heb daar geen moeite mee, integendeel. Ik zou het moeilijk vinden om terug alleen te moeten werken.”
Samen schrijven
Heeft ‘pairing’ ook voordelen buiten de IT-wereld? Volgens redacteurs Barbara en Elke wel. Als zij een moeilijke tekst moeten schrijven doen ze dat samen, en niet alleen om elkaars tikfouten te verbeteren.
Elke: “Met z’n tweeën schrijven is iets dat spontaan gegroeid is. Barbara en ik werken al lang samen. Onze schrijfstijl is dezelfde en we zijn erg goed op elkaar ingespeeld. De stap om samen aan een tekst te sleutelen is dan niet zo groot. Samen schrijven gaat niet alleen sneller, je stimuleert elkaar ook en je maakt minder denkfouten. En je hebt vertrouwen in het resultaat omdat je er allebei achter staat.”
Barbara knikt: “Samen met Elke aan een tekst schrijven geeft me dubbel zoveel zelfvertrouwen. Bovendien heeft het iets troostends: als het moeilijk gaat kunnen we lekker tegen elkaar klagen, om het dan samen tot een goed einde te brengen.”