Arts en stresscoach Luc Swinnen hoort het vaak in zijn praktijk: mensen kijken het hele jaar uit naar hun vakantie, en worden als het zover is ziek. Ze krijgen hoofdpijn, migraine, een grieperig gevoel, spierpijn, rugpijn, een drukkend gevoel in de borststreek of voelen zich moe of misselijk. Wat een moment van ontspanning moest zijn om de batterijen terug op te laden, wordt een teleurstelling.
Te veel energie
Hoe komt dit? Volgens Swinnen is het logisch te verklaren. Hij legt uit: “Tijdens het werkjaar zit je vol met adrenaline, cortisol en andere stressproducten. Als je plots overschakelt van spanning naar ontspanning, werken die producten nog even door, ook al heb je ze dan niet meer nodig. Hierdoor krijg je stressklachten en word je kwetsbaar. Je kan het vergelijken met een gloeilamp: krijgt ze de juiste hoeveelheid volt, dan geeft ze licht. Maar, krijgt ze meer energie dan ze nodig heeft, dan springt ze kapot.”
Soms kan een bruuske overgang van spanning naar ontspanning zelfs levensgevaarlijk zijn. Swinnen: “We spreken soms van het Willem Ruis-syndroom. Dat was een ambitieuze Nederlandse televisiepresentator die op 41-jarige leeftijd onverwacht stierf aan een hartaanval tijdens zijn vakantie in Spanje. Hij had een jaar lang hard gewerkt en was in zeven haasten op reis vertrokken. En dat werd hem fataal.”
Samen in de tent
Naast het plotse nietsdoen, zijn er ook nog andere zaken op reis die aanzienlijke stress kunnen veroorzaken. “Om te beginnen verlies je je houvast: waar alles mooi gepland en geregeld is tijdens het werkjaar, is dat niet meer het geval op reis. Je moet je dagen zelf invullen van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat, en dat kan uitermate stresserend zijn.”
Ten tweede is er je geliefde partner die je plots mateloos kan irriteren. “Geen paniek: dat is perfect normaal. Op doordeweekse dagen ga je allebei werken en zie je elkaar alleen maar ’s morgens in de vlucht en ’s avonds voor de tv. Op vakantie daarentegen ben je de hele tijd samen en moet je soms ook nog een krappe, oververhitte tent delen. Dan merk je dat het leven geen sprookje is. Veel mensen zijn niet in staat om voortdurend samen te leven met elkaar. Of ze kunnen het wel, maar zijn het ontwend en moeten eerst weer wennen aan elkaar.”
Moderne foltertuigen
Tot slot is er nog het stokpaardje van Swinnen: internet en het altijd bereikbaar zijn. “Ik noem smartphones, tablets en consoorten de moderne foltertuigen. ‘k Belde onlangs naar een zakenrelatie en hij antwoordde: “Je stoort me. Ik lig hier aan het strand op een exotische bestemming.” Tja, zet dat ding dan af of gooi het in het water! Vroeger kon je op het vliegtuig gezellig babbelen met je buurman. Nu tokkelt iedereen op z’n laptop en stoor je als je praat.”
Het grootste probleem is dat je door die media je werk mee kan nemen op vakantie, aldus Swinnen. “Zelf werk ik nooit als ik op reis ben. Werk is werk, en vakantie is vakantie. Ik check wel één keer per dag mijn berichten om te zien of mijn familie niks overkomen is. Eigenlijk is dat ook nergens voor nodig, maar ja: je moet een compromis vinden.”
De tips van de dokter
- Blijf de eerste 2 dagen na je laatste werkdag nog actief. Ruim je huis op, ga winkelen, maai het gras, maak je koffer… Door die activiteiten, gebruik je je teveel aan energie op.
- Wacht 2 à 3 dagen voor je op reis vertrekt en zorg dat je vakantie lang genoeg is: 2 à 3 weken is ideaal.
- Ga je met je partner op reis? Spreek af dat jullie een paar uur per dag jullie eigen gang gaan.
- Zet je gsm overdag af en check maximaal 1 keer per dag je berichten.
- Doe niets voor je werk als je op reis bent.
- Wissel actief bezig zijn af met rust.
- En de klassiekers: eet gezond en niet te veel, en slaap voldoende.
Meer over Luc Swinnen: stressmanagement.be