Vooral oudere, ervaren werknemers die al lang in een bedrijf werken hebben schrik voor deze veranderingen. De jongeren maken zich aan het begin van hun loopbaan wellicht minder zorgen omdat ze flexibel zijn en gemakkelijk van werk veranderen. Maar wat als hun droomjob -waar ze jarenlang voor gestudeerd hebben- plots overbodig wordt door AI? Niemands broodje is gebakken, ook niet na jaren op de studiebanken.
Robotica en AI
Bedrijven focussen zich steeds meer op robotica en artificiële intelligentie. Door minder mensen in te zetten en efficiënter te werken, hopen ze hun winst op te krikken. Maar die redenering klopt niet: minder handen betekent niet automatisch meer winst.
Wie gaat straks nog het verschil maken? De meeste mensen en hun jobs gaan geen sleutelrol meer spelen in het succes van een bedrijf. Een paar controlerende computernerds vormen de basis. En daarnaast ook nog een kleine groep mensen met emotionele intelligentie. Sociale en emotionele vaardigheden zijn kwaliteiten waar AI voorlopig niet aan kan tippen, en misschien wel nooit.
Van secretariaat tot boekhouding
AI heeft een enorme impact op de werkvloer en bedrijfsstructuur. In ons dienstverlenend bedrijf worden veel functies in vraag gesteld. Waarom zouden we nog een secretariaat nodig hebben als een intelligente computer orders kan inlezen en facturen kan versturen? Waarom zouden we nog boekhouders nodig hebben als AI slechte betalers kan onderscheiden van goede?
Het cynische van deze situatie is dat de bedrijfstop ons verplicht om mee te werken aan deze omschakeling. We moeten onze eigen graf delven en krijgen de belofte dat er andere jobs gaan gecreëerd worden.
We hebben ook regelmatig op maat gemaakte online trainingen over AI. Er is geen menselijke coaching en ze duren meer dan 4 uur zonder pauze. Een computer kan dat makkelijk verwerken, een menselijke geest iets minder. Mogelijks een hint van het management om ons nederig op te stellen.
100.000 euro versus gratis
Onlangs sprak ik een bedrijfsleider met 40 jaar ervaring. Hij vertelde dat hij samen met 9 andere medewerkers een week in conclaaf was gegaan in een luxehotel in de Ardennen om de bedrijfsstrategie voor het komende jaar vast te leggen. Daarna legden ze het voorstel voor aan externe consultants, goed voor een factuur van 100.000 euro.
Voor de lol had hij dezelfde data ook voorgelegd aan ChatGPT met de vraag om een zakelijk plan te maken. Tot zijn verbazing had ChatGPT binnen 10 minuten een plan uitgeschreven dat voor ongeveer 80% in lijn lag met hun dure inspanningen van 2 weken.
Hij voelde zich beschaamd dat hij zoveel tijd, geld en menselijke energie had gespendeerd in iets wat AI in een fractie van de tijd en gratis op zijn scherm kon dumpen.
Ingrijpender dan Charlie Chaplin kon dromen
De opkomst van AI en automatisering biedt kansen en bedreigingen. Enerzijds verdwijnen saaie, repetitieve taken, waardoor werknemers zich meer kunnen toeleggen op creatief en strategisch werk. Anderzijds leeft er angst: wat als mijn job verdwijnt?
Hoe kan je hier als werknemer best mee omgaan? Blijf leren. Bouw nieuwe vaardigheden op. Wees flexibel in een snel veranderende omgeving. En leer samenwerken met technologie zoals AI, in plaats van ertegen te vechten. Zo blijf je waardevol en haal je voordeel uit de combinatie mens en machine.
Ook werkgevers hebben een sleutelrol. Zij moeten investeren in opleiding, hun medewerkers ondersteunen in hun professionele groei en een werkcultuur creëren die innovatie en flexibiliteit ondersteunt.
Technologie en automatisering gaan ons werk sterker veranderen dan Charlie Chaplin zich 100 jaar geleden kon voorstellen. Dat brengt onzekerheid met zich mee, maar ook kansen. Wie zich aanpast en leert samenwerken met technologie, bouwt mee aan een succesvolle en duurzame werkplek.
Mijn slogan was altijd: 'Ervaring is de wijsheid van de domme. Die kijken inderdaad meestal achterom.' Nu denk ik vooral: 'Ervaring is niet meer de wijsheid van de mens, maar de wijsheid van AI.'
Wie is manager Steven?
Steven werkt bij een Japanse multinational en reist meer dan 100 dagen per jaar voor zijn job. “Ik hoor vaak dat ik moeilijk gezag kan aanvaarden. Dat was zo op school, tijdens mijn legerdienst en ook op het werk."