Plots veranderde deze idylle in een vreselijk bloedbad, toen het ogenschijnlijk onfeilbare leger en de leiders een misstap begingen die een blijvende krater van woede achterliet bij de Israëlieten.

Arabisch voetbaltornooi

Eind november bracht mijn zakelijke reis me naar Egypte. Caïro ademde nog steeds dezelfde late zomersfeer, gevuld met toeristen die zich verbaasden over de oude farao's. 

Te midden van deze schijnbare vrede in de miljoenenstad woedde echter een bloedige oorlog in het buurland.

Gedurende de laatste 25 jaar ben ik bijna dagelijks -beroepshalve- geconfronteerd met oorlog in het Midden-Oosten. Het lijstje lijkt op een Arabisch voetbaltornooi: Iran-Irak, Irak-Koeweit, Libanon-Israël, Syrië-Turkije, Saudi-Jemen... Er is geen enkele winnaar, er zijn alleen maar verliezers.

Ik kom altijd tot dezelfde conclusie: conflicten zijn een onlosmakelijk deel van het Arabische leven. Iedereen heeft een eigen interpretatie en rechtvaardiging voor de gruwelijkheden die zich voltrekken.

Gevechtspilote Nicola vertelt

Onlangs kwam het naleven van oorlogswetten als een heet hangijzer op tafel. Ik volgde namelijk een seminarie over 'compliance' of het naleven van wetten in het bedrijfsleven.

Ons multinationale bedrijf draagt dit onderwerp hoog in het vaandel. We hebben in het verleden immers bijna 2 miljard dollar schadevergoeding moeten betalen doordat enkele medewerkers in ons departement in Tokyo ernstige overtredingen begingen tegen onze bedrijfswetten. 

Ironisch genoeg gaf Nicola -een voormalige Duitse gevechtspilote- het seminarie over compliance.  

Frau Nicola was op 16-jarige leeftijd getriggerd door Tom Cruise in Top Gun. Ze wou haar Hollywood droomprins achterna vliegen ondanks haar vrouwelijke 1,60 m en haar fragiel uiterlijk. Dankzij haar scherpe persoonlijkheid en wilskracht bereikte ze haar doel.

Vol trots deelde ze haar verhaal. Haar legeropleiding in Duitsland had maar liefst 10 miljoen euro gekost. Intussen is ze 40 jaar en op pensioen. Nu staat 'astronaut worden' op haar wenslijst. Voor haar is het duidelijk: "The Sky is NOT my limit!"

Kloof tussen bewustzijn en gedrag

Voor ons Japans management betekent compliance vooral het dogmatisch bevorderen van interne en externe regels, en toezien op de naleving ervan. De integriteit van het bedrijf staat of valt met strikte controle. 

Het grote probleem is echter: hoe motiveer je de mensen om de bedrijfswetten te respecteren? Ons bedrijf organiseert jaarlijks een maand van compliance. Hoewel dit een bewustzijn creëert, blijft er een immense kloof tussen bewustzijn en gedrag. 

Denk bijvoorbeeld maar aan roken, te snel rijden, belastingontduiking of gesjoemel bij de post. 

Integer gedrag is vaak een optelsom van motivatie, vaardigheden en de gelegenheid om het juiste of verkeerde gedrag te vertonen.

Niet blindelings gehoorzamen

Nicola vertelde dat compliance in het Duitse leger het volgende betekent: "samenwerken als een homogeen sterk team en niet blindelings gehoorzamen aan opgelegde wetten." 

Ze hebben simpelweg niet de luxe om als gevechtspiloot fouten te maken, want dat betekent vaak het einde.

Daarom besteden ze weinig aandacht aan de straaljagers die veilig landen op de basis, maar wel aan de paar F-16's die neerstorten. Het gaat niet alleen om de 100 miljoen euro die neergestort is, maar vooral over het verlies aan geloofwaardigheid bij de 1.000 mensen die op de basis werkten om de vliegtuigen in de lucht te houden.

Nicola beschreef haar team van piloten als een 'echt team' dat ook in de bedrijfswereld zo samengesteld moet worden. Een kleine groep mensen met complementaire talenten, gelijkwaardige verantwoordelijkheid en passie om een gemeenschappelijk doel na te streven. Bovenaan staat een commandant die 3 eigenschappen belichaamt: nederigheid, geloofwaardigheid en toegankelijkheid.

Kerstboodschap in het heelal

Was ik Nicola’s droomprins, dan zou mijn kerstboodschap voor mijn onderdanen in het heelal zo luiden: laten we blijven streven naar compliance in alle facetten. Ook al weten we dat het naleven van regels niet het uiteindelijke doel is, maar wel het creëren van teams die -zoals een straaljager- veilig en met geloofwaardigheid kunnen landen, keer op keer.

Om het met de woorden van Top Gun-Nicola te zeggen: de hemel is niet onze limiet. Dus laten we samen de sterren achterna gaan en de grenzen van compliance verleggen, met een vleugje passie en een dosis nederigheid.